Thiếu Vitamin B1 là bệnh hay gặp ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ do mẹ không bổ sung đủ vitamin B1 trong thời gian cho bé bú. Nhận biết trẻ thiếu vitamin B1 và cách bổ sung cụ thể bên dưới.
Vitamin B1 là gì, có tác dụng gì?
Thiamin là vitamin B đầu tiên được Funk xác định (năm 1910) nên gọi là vitamin B1. Vitamin B1 tham gia vào nhiều phản ứng sinh hóa và rất cần thiết trong quá trình chuyển hóa đường; đóng vai trò trong sự dẫn truyền thần kinh ngoại biên.
Vitamin B1 là vitamin tan trong nước, tồn tại dưới dạng tinh thể màu trắng, rất nhạy cảm với nhiệt độ nên bị phân hủy phần lớn khi nấu chín, ngược lại không thay đổi hàm lượng khi trữ đông lạnh và bị phân hủy ở pH > 8 . Muốn trở nên hoạt động B1 liên kết với một hay nhiều nguyên tử phốt-pho. Thể coenzym của vitamin B1 là thiamin pyrophosphat, cần cho sự chuyển hóa acid amin có nhánh và chuyển hóa carbodydrat; nó là coenzym tác dụng trong phản ứng transcetolase làm trung gian cho sự chuyển đổi của hexose và pentose phosphat.
Thiếu Vitamin B1 gây ra bệnh gì?
Vitamin B1 (còn có tên là thiamin) có vai trò quan trọng đối với cơ thể, nếu cơ thể bị thiếu hụt loại vitamin này sẽ gây ra bệnh (beriberi) bệnh tê phù. Thiếu hụt nhẹ biểu hiện trên hệ thần kinh như viêm dây thần kinh ngoại biên, rối loạn cảm giác các chi, có thể tăng hoặc mất cảm giác. Trương lực cơ giảm dần và có thể gây ra chứng bại chi hoặc liệt một chi nào đó. Thiếu hụt trầm trọng gây rối loạn nhân cách, trầm cảm, thiếu sáng kiến và trí nhớ kém như trong bệnh não Wernicke và nếu điều trị muộn gây loạn tâm thần Korsakoff. Các triệu chứng tim mạch do thiếu hụt thiamin bao gồm khó thở khi gắng sức, đánh trống ngực, nhịp tim nhanh và các rối loạn khác trên tim. Sự suy tim như vậy được gọi là beriberi ướt; phù tăng mạnh là do hậu quả của giảm protein huyết nếu dùng không đủ protein, hoặc của bệnh gan kết hợp với suy chức năng tâm thất.
Cơ thể cần bao nhiêu Vitamin B1 mỗi ngày?
Lượng vitamin B1 cần cung cấp hằng ngày cho cơ thể: trẻ em 1- 12 tuổi 0,7- 1,2mg; trẻ trên 12 tuổi là 1,3 – 1,5mg; người lớn nam là 1,5mg và nữ là 1,3mg; phụ nữ mang thai và nuôi con bú là 1,8mg.
Vì sao cơ thể thiếu Vitamin B1?
Cho đến nay khoa học chưa thấy hiện tượng thừa vitamin B1. Ngược lại thiếu vitamin B1 là một bệnh khá phổ biến trên phạm vi toàn cầu.
Hầu hết những người thiếu vitamin B1 trên thế giới là do ăn kém. Thiếu vitamin B1 cũng thường gặp hơn ở các nước dùng gạo làm lương thực chính. Ở các nước phương Tây, nguyên nhân chủ yếu gây thiếu vitamin B1 là nghiện rượu và bệnh mạn tính. Rượu ảnh hưởng gián tiếp đến sự hấp thu vitamin B1 và sự tổng hợp thiamin pyrophosphat. Bệnh nhân suy dinh dưỡng với bệnh gan do rượu có nguy cơ thiếu vitamin B1 vì giảm dự trữ trong gan và cơ. Người lao động nặng do tăng tiêu hao năng lượng, người cao tuổi do ăn uống kém dễ bị thiếu vitamin B1. Có nhiều phân tử có hiệu ứng chống lại vitamin B1 trong các sản phẩm động vật và thực vật cũng như trong một số loại thuốc kháng sinh, thuốc tránh thai…
Triệu chứng thiếu Vitamin B1 là gì?
Hầu hết bệnh nhân thiếu Vitamin B1 không có triệu chứng. Những người có các triệu chứng có thể bao gồm mệt mỏi, chuột rút, trí nhớ kém, khó chịu, đau ngực, khó thở, sưng chân và đau bụng.
Thiếu vitamin b1 phải làm sao?
- Cần cho trẻ ăn chế độ ăn giàu vitamin B1 ( thịt nạc, lòng đỏ trứng gà,gan, các hạt ngũ cốc, đậu đỗ..) không nên cho ăn quá nhiều sữa bột, nếu mẹ đang cho con bú mà thiếu thì cần bổ sung ngay bằng cho ăn đầy đủ các chât hoặc uống 1-2 viên vitamin b1/ ngày
- Cho trẻ uống vitamin B1 10mg/ngày liên tục trong 4-6 tuần
- Thể tim mạch thì cần tiêm ngay tĩnh mạch liều 100mg vitamin B1