Ung thư tiếng anh gọi là Cancer, ở Việt Nam có khoảng 150.00 mắc phải mỗi năm, 70.000 người chết. Với tỉ lệ tử vong gần 50% ung thư gây ra cái chết từ từ, trong đau đớn và tuyệt vọng.
Ung thư là gì?
Trong cơ thể bình thường, các tế bào được sinh ra và chết đi, được thay thế bằng các tế bào khác theo một trật tự nhất định. Tuy nhiên trong vì một số nguyên nhân nào đó mà một số tế bào phát triển mà không chết đi, lại tiếp tục tăng trưởng nhanh nhưng không có chức năng gì trong cơ thể. Các tế bào này phát triển nhanh, xâm nhập vào các mô lân cận thông qua đường máu hoặc bạch huyết, tạo nên các khối u, gọi là di căn. Khối u là nguyên nhân dẫn đến tử vong của bệnh nhân. Người bệnh chết vì khối u phát triển quá nhanh, làm giảm dần sự hoạt động của cơ quan có khối u, dẫn đến sự tắt nghẽn, tê liệt, khiến cơ thể suy kiệt, đau đớn và cuối cùng là tử vong.
Ung thư không phải là một bệnh mà là nhiều bệnh. Ung thư là từ nói chung của nhóm bệnh này. Những khái niệm về: ung thư, khối u, di căn, khối u lành tính, ác tính là những thuật ngữ bạn sẽ được giải thích rõ hơn ở các phần sau.
Thế giới ghi nhận có đến hơn 100 loại ung thư khác nhau, tên gọi của từng loại ung thư được đặc theo nơi khởi phát của tế bào bị bệnh. Ví dụ ung thư phổi xuất phát từ phổi, ung thư máu xuất phát từ tế bào máu bị bệnh.
Theo y học thì ung thư được phân chia ra làm nhiều nhóm lớn như:
- Ung thư biểu mô- Carcinoma: – ung thư bắt nguồn trong da hoặc trong các mô lót hay phủ các cơ quan bên trong
- Ung thư mô liên kết- Sarcoma: ung thư bắt nguồn trong xương, sụn, mỡ, cơ, mạch máu hay các mô liên kết khác.
- Bệnh bạch cầu, “bệnh máu trắng- Leukemia: ung thư bắt nguồn trong mô tạo máu như tủy xương và sản xuất ra một số lượng lớn các tế bào máu bất thường tiến vào dòng máu
- U tủy– Lymphoma và myeloma
- Ung thư bắt nguồn trong các mô não và tủy sống
90% Nguyên nhân gây ra ung thư do môi trường- 10% do di truyền, trong đó các nhóm nguyên nhân chính là:
- 90% ung thư phổi, thanh quản, đầu, cổ, dạ dày, bàng quang, thận, thực quản và tuyến tụy do thuốc lá
- Ung thư đại tràng: do ăn các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt lợn và thịt cừu, thịt nguội, ăn quá mặn.
- Ung thư vú ở phụ nữ do: thừa cân, béo phì làm cơ thể sản xuất nhiều estrogen kích hoạt ung thư, ít hoạt động thể chất.
- Ung thư gan, đường tiêu hóa: sử dụng rượu bia quá mức
- Ung thư da: tiếp xúc tia UV quá nhiều
- Ung thư tuyến giáp, tủy xương do bức xạ gồm tia x, tia gamma, tia cực tím.
- Ung thư gan: virus viêm gan B và C
- Ung thư tử cung, vòm học: virus HPV
Phòng tránh ung thư bằng chế độ sinh hoạt lành mạnh, hạn chế thức ăn, đồ uống có khả năng gây ung thư
- Uống đủ nước để thanh lọc, kích thích khả năng miễn dịch của cơ thể
- Ăn nhiều rau tươi và trái cây, hạt, củ, đậu.
- Nên dùng cá, thịt gà, hạn chế các loại thịt đỏ (thịt bò, thịt lợn, thịt cừu), thịt xông khói, thịt nguội.
- Không ăn thức ăn chế biến quá nóng, quá cháy khét.
- Ăn ít béo, ít đường, ít mặn.
- Vận động thể lực ít nhất 30 phút mỗi ngày.
- Chủng ngừa giảm nguy cơ ung thư như văcxin HPV phòng ngừa ung thư cổ tử cung, các văcxin viêm gan B phòng ngừa nhiễm virus viêm gan B.
- Không hút thuốc và khói thuốc lá.
- Giảm tiêu thụ rượu, bia và các thành phần chứa cồn
- Hạn chế tối đa tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
- Bảo vệ cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng có thể gây ra ung thư.
- Tránh thừa cân.
- Ngủ đủ giấc.
Song song với thực hiện các thói quen trên, cách tốt nhất là nên xét nghiệm tổng quát, kiểm tra sức khỏe định kỳ 6 tháng 1 lần để sớm phát hiện tế bào ung thư đặc biệt là những người gia đình có tiền sử bệnh ung thư, người thường xuyên tiếp xúc với những tác nhân gây bệnh.
Nguồn (WHO, languages.cancercouncil.com.au)
Để lại một bình luận
Bạn phải đăng nhập để gửi bình luận.