Tăng sắc tố da là bệnh rối loạn sắc tố da thường gặp ở phụ nữ sau tuổi 30 do: ánh nắng mặt trời, rối loạn nội tiết tố sau sinh, di truyền hoặc một số bệnh ngoài da hay gặp khác.
- 10 bệnh ngoài da thường gặp ở trẻ sơ sinh & cách xử lý
- Phân biệt các bệnh ngoài da thường gặp nhất ở người lớn
Rối loạn sắc tố da là gì?
RLSTD thường được biểu hiện dưới hai hình thức: Đầu tiên là việc tăng sắc tố da hơn bình thường mà biểu hiện của nó là sự xuất hiện của những đốm nâu với mức độ từ nhạt tới đậm, nhỏ tới to, rời rạc hay liên tục. Nếu xuất hiện trên mặt gọi là nám, còn ở những nơi khác trên cơ thể gọi chung là sạm da.
Biểu hiện thứ hai là việc giảm sắc tố da hơn bình thường (bệnh bạch biến) được thể hiện bằng những đám nhạt màu hoặc mất màu so với làn da bình thường có thể gặp ở da hoặc niêm mạc.
Vì sao bị rối loạn sắc tố da?
- Đối với tăng sắc tố da (ở mặt, tay), nguyên nhân là do ánh sáng mặt trời, tiếp đến là do nội tiết trong cơ thể, và có thể do rối loạn chuyển hóa: chẳng hạn những bệnh nhân bị bệnh Addison do rối loạn chuyển hóa một số ion trong cơ thể, gây tổn thương tuyến thượng thận làm sạm da ở những vùng như nách, bẹn. Và một nguyên nhân nữa là do yếu tố chủng tộc, nòi giống (di truyền).
- Đối với giảm sắc tố da: Với bệnh bạch biến thì chưa được biết rõ lắm, ngoài ra còn có một số trường hợp giảm sắc tố trên da do một số bệnh khác như lang ben, hay bị sẹo phỏng hoặc do bôi một số hóa chất như Corticoid, thủy ngân (có trong kem làm trắng da, một số thuốc trị bệnh).
Da chúng ta có chứa tế bào Melanocyte, nó sản xuất melanin, tạo nên màu da của chúng ta. Quá nhiều melanin sẽ làm cho da bị tăng sắc tố, ví dụ như tàn nhang và các đốm đồi mồi. Tăng sắc tố da có thể do ánh nắng mặt trời, chấn thương da hoặc là do tác dụng phụ của thuốc. Tăng sắc tố da không hẳn là bệnh nghiêm trọng nhưng lại ảnh hưởng đến vấn đề thẩm mĩ nên chúng ta thường tìm cách để chữa trị.
Điều trị rối loạn sắc tố da như thế nào?
1/ Xác định nguyên nhân
Có nhiều loại tăng sắc tố da. Việc phân biệt các loại tăng sắc tố sẽ giúp chúng ta biết được phương pháp điều trị chính xác và đưa ra các biện pháp thay đổi lối sống để phòng ngừa tăng sắc tố da hơn nữa.
Có 3 loại tăng sắc tố da thường gặp:
- NÁM DA: Loại tăng sắc tố này thường do thay đổi nội tiết, thường xuất hiện trong thai kì. Nó cũng có thể do rối loạn chức năng tuyến giáp, tác dụng phụ của thuốc ngừa thai hay liệu pháp hormone. Đây là loại tăng sắc tố da khó điều trị.
- ĐỒI MỒI: 90% xuất hiện ở người cao tuổi, nguyên nhân do tiếp xuasc với ánh sáng mặt trời.
- TĂNG SẮC TỐ SAU VIÊM (PIH) : những chấn thương ở da như vẩy nến, bỏng, mụn, hoặc những biện pháp chăm sóc da có thể gây tăng sắc tố. Nó thường sẽ biến mất khi da lành.
2/ Tìm phương pháp điều trị
Thuốc bôi ngoài da có chứa alpha hydroxyl acids (AHAs) và retinoids, các thành phần này sẽ làm bong tróc da, giúp điều trị các loại tăng sắc tố da.
Nếu như thuốc bôi ngoài da không làm giảm vết tăng sắc tố của bạn, các bác sĩ có thể khuyên bạn làm các phương pháp khác :
- Peels: làm sáng vùng da tối màu
- IPL liệu pháp: Dòng ánh sáng chỉ nhắm vào các đốm sắc tố và tiêu diệt chúng.
- Laser liệu pháp : tái tạo bề mặt da.
Đắp các loại mặt nạ thiên nhiên cũng góp phần làm da trắng sáng và có thể thực hiện tại nhà.
- Dầu tầm xuân.
- Dưa leo.
- Nước cốt chanh.
- Nha đam.
3/ Phòng tăng sắc tố da quay trở lại
- Hạn chế việc ra nắng, không phơi nắng.
- Thường xuyên sử dụng kem chống nắng.
- Cẩn thận khi dung thuốc, đặc biệt là các loại thuốc có chứa hormone, thuốc tránh thai.